Projekt zmian w cenach transferowych po konsultacjach społecznych

W dniu 28 sierpnia 2018 roku został opublikowany raport z konsultacji społecznych do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, który w wielu kwestiach uwzględnia zgłoszone uwagi oraz wprowadza nowe nieobecne w początkowym projekcie rozwiązania. Niniejszy artykuł dotyczy podsumowania projektowanych zmian po etapie konsultacji społecznych.  

1.Podniesienie progów

Projekt ustawy przewiduje podniesienie wysokości progów dokumentacyjnych po przekroczeniu których powstaje obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych. Jednakże jeszcze ważniejszą zmianą jest to, że obowiązek dokumentacyjny będzie uzależniony wyłącznie od wartości transakcji. Nieistotne będzie kryterium przychodów lub kosztów podatnika, które do tej pory wynosiło 2 mln EUR. Obowiązek dokumentacyjny będzie zależał wyłącznie od wartości transakcji i będzie wynosić w zależności od rodzaju transakcji 2 lub 10 mln PLN. Raport z konsultacji: W ramach konsultacji MF zapowiedziało doprecyzowanie podstaw ustalania progów oraz agregacji transakcji kontrolowanych. MF zapowiedziało również określenie zasad przeliczania wartości transakcji w sytuacjach, gdy nie dokonano płatności lub nie jest wystawiana faktura.  

2.Wydłużenie terminów na sporządzenie dokumentacji

Kolejna zmiana przewiduje wydłużenie terminów na złożenie oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych oraz złożenia informacji o cenach transferowych z 3 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego do 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Wydłużony zostanie również czas na sporządzenie dokumentacji grupowej. Podatnik będzie miał na sporządzenie dokumentacji grupowej (master file) aż 12 miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Raport z konsultacji: W ramach konsultacji MF uwzględniło zgłoszone uwagi i zobowiązało się do doprecyzowania sposobu podpisywania oświadczenia w przypadku tzw. łącznej reprezentacji.  Prawdopodobnie nowy projekt będzie przewidywał konieczność podpisania oświadczenia tylko przez jedną osobę niezależnie od przyjętego sposobu reprezentacji.

• Dokumentacja grupowa także od podmiotu zagranicznego

Projektowane przepisy przewidują możliwość realizacji obowiązku posiadania grupowej dokumentacji cen transferowych poprzez wykorzystanie w tym celu bezpośrednio dokumentacji sporządzonej przez inny podmiot z grupy, w tym również w języku angielskim. W efekcie podatnicy, którzy otrzymują taką dokumentację od innego podmiotu z grupy nie będą zobowiązani do sporządzenia jej we własnym zakresie lub jej tłumaczenia (wyłącznie na żądanie organu podatkowego). Raport z konsultacji: W ramach konsultacji nie wniesiono uwag.  

3.Nowe zwolnienia dokumentacyjne

Projekt przewiduje nowe zwolnienia dokumentacyjne, obejmujące transakcje kontrolowane, które w całości nie stanowią przychodu lub kosztów uzyskania przychodów oraz transakcje kontrolowane, których cena została ustalona w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych. Raport z konsultacji: W ramach konsultacji MF uwzględniło uwagi i zdecydowało się na wprowadzenie dodatkowego zwolnienia dla podatników w postaci braku obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych dla krajowych podmiotów powiązanych dokonujących pomiędzy sobą transakcji. Z zapowiedzi MF wynika, iż zwolnienie to będzie miało zastosowanie do podatników do których zastosowanie znajduje ta sama stawka podatku dochodowego oraz wykazujących za dany rok podatkowy dochód. Dodatkowo MF zapowiedziało zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej dla zagranicznych przedsiębiorstw żeglugi powietrznej.  

4.Ujednolicenie wymogów dokumentacyjnych ze standardami OECD

Zmianie ulegną elementy lokalnej i grupowej dokumentacji cen transferowych, tak aby odzwierciedlały one wymogi wynikające z Wytycznych OECD. Raport z konsultacji: Po konsultacjach MF zapowiedziało doprecyzowanie sposobu stosowania metod ustalania cen transferowych poprzez bezpośrednie nawiązanie do Wytycznych OECD. Dodatkowo jednym z obowiązkowych elementów dokumentacji lokalnej będzie analiza funkcjonalna, która została przeoczona na wcześniejszym etapie.  

5.Uproszczone zasady rozliczeń

Projekt przewiduje wprowadzenie uproszczonych rozwiązań (ang. safe harbours), których zastosowanie przez podatnika będzie skutkowało uznaniem ceny lub elementu ceny za rynkową. Rozwiązanie to zostanie wprowadzone dla dwóch rodzajów transakcji – pożyczek i usług o niskiej wartości dodanej. Rekomendowane oprocentowanie pożyczek będzie wskazywane w stosownym obwieszczeniu wydawanym nie rzadziej niż raz na rok. Raport z konsultacji: Po konsultacjach MF zapowiedziało doprecyzowanie zasad i możliwości zastosowania safe harbours. W przypadku pożyczek MF zobowiązało się doprecyzować, czy podatnik będzie zobowiązany wraz z każdą zmianą obwieszczenia dokonywać zmiany warunków umowy, czy też raz ustalone warunki transakcji będą mogły być stosowane przez cały okres trwania umowy. W odniesieniu do usług o niskiej wartości MF zapowiedziało doprecyzowanie zawartości bazy kosztowej w przypadku zastosowania metody rozsądnej marży (koszt plus) lub metody marży transakcyjnej netto (TNMM). Baza kosztowa zostanie doprecyzowana w ramach planowanego rozporządzenia. Ponadto na nowo zaprojektowane przepisy w zakresie usług o niskiej wartości dodanej będą dopuszczały możliwość świadczenia usług na rzecz podmiotów niepowiązanych (w tym celu zostanie określony odpowiedni limit).

• Uregulowanie zasady ceny rynkowej

Proponowane w projekcie rozwiązania umożliwiają zastosowanie, w uzasadnionych przypadkach, innych niż wymienione w ustawie metod, w tym techniki wyceny, do określania przychodów lub kosztów uzyskania przychodów podatnika z transakcji kontrolowanych, co ma umożliwić organom podatkowym efektywniejszą weryfikację zgodności warunków pomiędzy podmiotami powiązanymi z warunkami rynkowymi. Raport z konsultacji: MF zapowiedziało, iż metody szacowania cen transferowych będą służyć jedynie weryfikacji zgodności warunków transakcji z zasadą ceny rynkowej, a nie ustalania cen transakcyjnych (rozliczeń) tak jak ma to miejsce obecnie. Jak wyjaśnia MF, odpowiednie stosowanie metod znajdzie doprecyzowanie w stosownym rozporządzeniu oraz poprzez bezpośrednie odwołanie do Wytycznych OECD. Ponadto doprecyzowaniu ulegnie wybór najbardziej odpowiedniej metody, a organy podatkowe będą zobowiązane do uargumentowania, iż zastosowanie innej metody, niż tej wybranej przez podatnika, było uzasadnione. Zmiana ta uniemożliwi organom podatkowym nadintepretacji oraz nieuzasadnionego wykorzystywania innych metod.

• Warunki stosowania korekty cen transferowych

Projektowane przepisy przewidują, że korekta cen transferowych stanowi odpowiednio przychód lub koszt uzyskania przychodów i jest ujmowana w roku, którego dotyczy pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek. Raport z konsultacji: MF zapowiedziało doprecyzowanie warunków możliwości zastosowania korekty, w tym terminu dokonania korekty. MF doprecyzowało również, iż przedmiotem korekty cen transferowych będzie mogła być całość działalności podatnika, a nie tylko danej transakcji kontrolowanej. Nowy projekt będzie zakładać rezygnację z obowiązku przedstawienia w terminie do dnia złożenia rocznego zeznania podatkowego stosownego oświadczenia otrzymanego od drugiego podmiotu potwierdzającego dokonanie korekty po jego stronie.  

6.Uwzględnianie całokształtu warunków

Projekt ustawy przewiduje doprecyzowanie dotychczasowego uprawnienia organu podatkowego do uwzględnienia całokształtu warunków, na jakich prowadzą działalność podmioty powiązane poprzez uznanie, że w określonych warunkach dana transakcja nie zostałaby zawarta (ang. non-recognition) lub zostałaby zawarta inna (ang. recharacterization). Uprawnienie było dotychczas wywodzone z brzmienia obowiązującego art. 11 ust. 1 ustawy o CIT oraz art. 25 ust. 1 ustawy o PIT. Doprecyzowanie funkcjonowania tych instrumentów stanowi wdrożenie wytycznych OECD w zakresie zapobiegania erozji podstawy opodatkowania oraz przerzucaniu zysków (ang. BEPS). Raport z konsultacji: W związku z możliwością wystąpienia nadużyć w trakcie prowadzonych kontroli oraz powstawania sporów na tym tle, MF zapowiedziało wprowadzenie obiektywnych kryteriów w oparciu o które organy będą mogły dokonać odmowy rozpoznania transakcji lub jej recharakteryzacji.  

7.TP-R

Ustawa przewiduje zastąpienie obowiązku składania przez podatników sprawozdań CIT/TP lub PIT/TP prostszym i bardziej przyjaznym dla podatników raportowaniem cen transferowych w formie elektronicznej (TP-R) Raport z konsultacji: W ramach konsultacji nie zgłoszono uwag.  

8.Ujednolicenie pojęć i definicji

Projekt ustawy przewiduje działanie polegające na próbie ujednolicenia pojęć i definicji. Planowane zmiany przewidują umieszczenie wszystkich przepisów dotyczących  cen transferowych w jednym, nowym rozdziale. Jednocześnie, ustawa ma wprowadzić ok. 10 kluczowych definicji legalnych w celu ograniczenia potencjalnych sporów interpretacyjnych, które w przeszłości dotyczyły np. pojęcia transakcji. Wprowadzona zostanie definicja transakcji kontrolowanej, która ma za zadanie zastąpić obecnie używane w regulacjach dotyczących cen transferowych pojęcia „transakcje oraz inne zdarzenia jednego rodzaju”. Projekt ustawy doprecyzuje także pojęcia dotyczące powiązań. Raport z konsultacji: MF zapowiedziało doprecyzowanie przepisu w zakresie ustalania powiązań bezpośrednich i pośrednich (projekt przewiduje, iż limit 25% będzie ustalany poprzez sumę wartości powiązań bezpośrednich, pośrednich oraz mieszanych). Zdefiniowane zostanie również pojęcie grupy podmiotów powiązanych, które najprawdopodobniej będzie należało utożsamiać z pojęciem grupy podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 44  ustawy o rachunkowości.

• Zmniejszenie limitów kosztów finansowania dłużnego

Celem regulacji jest zmniejszenie z 30% do 20% limitu, od którego liczona jest nadwyżka kosztów finansowania dłużnego, które podatnik zobowiązany jest wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów. Według Ministerstwa zmiana podyktowana jest koniecznością dalszego uszczelnienia systemu podatkowego. Raport z konsultacji: MF wycofało się ze zmniejszenia limitu i postanowiło go utrzymać na dotychczasowym poziomie.

• Zwiększenie limitu dla celów ustalenia kosztów podatkowych dla usług i licencji nabywanych od podmiotów powiązanych

Zgodnie z projektem podniesiony ma zostać limit z 5% do 10%, od którego liczona jest nadwyżka kosztów usług wskazanych w art. 15e ust. 1 pkt 1-3 ustawy o CIT, które podatnik zobowiązany jest wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów. Raport z konsultacji: W ramach konsultacji nie zgłoszono uwag.

• Master file

W ramach projektowanych zmian MF zakłada, iż podatnicy (należący do grup kapitałowych, których skonsolidowane przychody przekraczają 750 mln EUR) będą zobligowani do przekazywania Szefowi KAS wraz z raportem CBC  dokumentację master file. Raport z konsultacji: Po konsultacjach MF wycofało się z powyższego zamiaru i podatnicy będą przedkładać dokumentację master file tylko na żądanie kontrolujących. MF doprecyzuje również, czy grupę podmiotów powiązanych będą stanowić podmioty konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną z wyłączeniem metody praw własności.   Podsumowując należy ocenić, iż MF po konsultacjach społecznych uwzględniło wiele uwag, które przynoszą pozytywne zmiany podatników. Do jednej z najbardziej korzystnych zmian należy zaliczyć zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej dla krajowych podmiotów dokonujących pomiędzy sobą transakcji. Ministerstwo zapowiedziało również, iż sporządzone dotychczas analizy danych porównawczych zachowają swoją ważność mimo nowelizacji przepisów. Nowy projekt wciąż się nie ukazał, lecz będziemy informować Państwa na bieżąco.  

Podstawa:

Pełna treść raportu znajduje się pod niniejszym linkiem: Raport