Prywatny samochód w pracy
- Wysłane przez Patrycja Szewczyk
- Data 3 marzec 2021
Prywatny samochód w pracy: powstanie przychodu po stronie pracownika z tytułu zwrotu kosztów w formie ryczałtu
W praktyce gospodarczej niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, gdy z takich czy innych względów pracownicy wykorzystują prywatne pojazdy (najczęściej samochody) do czynności związanych z wykonywaną pracą, a wszystko to rzecz jasna w porozumieniu z pracodawcą. W takim przypadku pracownikowi przysługuje zwrot poniesionych kosztów.
Na taką możliwość wskazuje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Rozporządzenie). W praktyce najczęściej stosowany jest miesięczny ryczałt (stała kwota) przyznawany pracownikowi w ramach dopuszczalnych limitów zwrotu kosztów (par. 4 ust. 1 Rozporządzenia).
W tym miejscu pojawia się pytanie: czy ryczałt (zwrot kosztów) przyznany pracownikowi stanowi dla niego przychód do opodatkowania w PIT?
Ryczałt w ocenie Dyrektora KIS…
Podejście Dyrektora KIS jest tu jednoznaczne – w wydawanych przez siebie interpretacjach indywidualnych stwierdza on, że przyznany ryczałt stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy PIT. Przykładowo, w interpretacji 0115-KDIT2.4011.73.2019.1.RS z dnia 31 stycznia 2020 r. w podsumowaniu swojego stanowiska Dyrektor KIS stwierdził: „Mając zatem na uwadze wyżej przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że otrzymany przez Wnioskodawcę zwrot kosztów z tytułu używania samochodu prywatnego do celów służbowych stanowi dla Niego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.
Zbliżony pogląd zaprezentowany jest także w interpretacji 0114-KDIP3-3.4011.333.2019.1.JK3 z dnia 24 września 2019 r.
… i sądów administracyjnych
Odmienne stanowisko – korzystne dla podatników – prezentują sądy administracyjne w niektórych wyrokach. Prezentowany jest pogląd, ryczałt jest zwrotem poniesionych przez pracownika wydatków, nie jest zatem jego przychodem; zwrot kosztów jest dla pracownika jest neutralny podatkowo.
Warto przywołać tu orzeczenie I SA/Bd 377/20 z dnia 2 września 2020 r. WSA w Bydgoszczy, w którym Sąd wskazał: „Otrzymanie przez pracownika od Skarżącego kwoty z tytułu zwrotu kosztów wykorzystania jego prywatnego samochodu do celów służbowych stanowi jedynie wyrównanie uszczerbku majątkowego. Stwierdzić zatem należy, że kwoty ryczałtu wypłacanego przez Skarżącego pracownikowi, stanowiącego zwrot kosztów z tytułu używania przez niego samochodu prywatnego w celach służbowych, nie stanowi przychodu pracownika w rozumieniu art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f.”.
Brak powstania przychodu w rozpatrywanej sytuacji potwierdził NSA w wyroku II FSK 3531/17 z dnia 16 października 2019 r., gdzie zaznaczył: „Z istoty świadczenia w postaci zwrotu wydatków, które obowiązany jest ponosić pracodawca, wynika bowiem, że nie może ono generować po stronie pracownika dochodu w rozumieniu art. 1 i art. 9 ust. 2 updof”.
Niestety, odmienne stanowisko zaprezentowane jest – co ciekawe – również przez NSA w wyroku I FSK 717/20 z dnia 17 czerwca 2020 r., gdzie skład NSA wprost wskazał, że nie zgadza się z wnioskami płynącymi z przywołanego wcześniej orzeczenia: „w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie podziela oceny prawnej (…) wyrażonej w wyroku (…) II FSK 3531/17”. Negatywne dla podatników stanowisko zaprezentowano także w wyroku I SA/Lu 815/18 z dnia 1 marca 2019 r.
Naszym zdaniem
W naszej ocenie bez wątpienia istnieją argumenty przemawiające za brakiem powstania przychodu po stronie pracownika. Większość orzeczeń i interpretacji przemawia jednak za podejściem odmiennym, optującym za powstaniem przychodu.
Przyjęcie tego drugiego stanowiska jest na pewno bezpieczniejsze. W przypadku wystąpienia jednak na drogę sadową rozstrzygnięcie wcale nie jest pewne.