Nowe zasady dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia prawa konkurencji
Pod koniec czerwca bieżącego roku weszła w życie ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 roku o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (dalej jako: „Ustawa”). Powyższy akt prawny rozszerza katalog możliwości wierzyciela do egzekwowania swojego prawa do roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji. W założeniu Ustawa ma wdrażać do systemu krajowego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/104/UE z dnia 26 listopada 2014 roku w sprawie niektórych przepisów regulujących dochodzenie roszczeń odszkodowawczych z tytułu naruszenia prawa konkurencji państw członkowskich i Unii Europejskiej.
Ścieżka cywilna
Ustawa reguluje ścieżkę cywilną dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia prawa konkurencji (zob. art. 1 Ustawy). Do tej pory dochodzenie wierzytelności nie zawsze było skuteczne ze względu na ograniczony zakres narzędzi jakimi mógł posłużyć się poszkodowany. Nowe zasady jakie wprowadza Ustawa tworzą szeroki wachlarz możliwości egzekwowania należnych roszczeń.Poszkodowany nabywca pośredni
Absolutną nowością jaką wprowadza Ustawa jest możliwość dochodzenia roszczeń przez nabywcę pośredniego. Oznacza to, że jeżeli sprzedaż danego towaru lub usługi nastąpi z naruszeniem prawa konkurencji, po czym koszty te zostaną przerzucone na nabywcę pośredniego, to również on zyskuje możliwość dochodzenia roszczenia w trybie przewidzianym przez Ustawę. Jak dotychczas, jedynie nabywca bezpośredni miał jakąkolwiek możliwość walki o swoje prawa. Nowy stan prawny przewiduje szerszą kontrolę dla kontrahentów obejmując również kolejny podmiot poszkodowany ww. naruszeniem. Ustawa, w stosunku do szkody opisanej powyżej, posługuje się terminem „przerzucenia nadmiernego obciążenia”. Nabywcy pośredniemu przysługuje prawo do skorzystania z domniemania przerzucenia nadmiernego obciążenia, co istotnie ułatwia udowodnienie roszczenia (zob. art. 4 Ustawy).WARTO WIEDZIEĆ
Sąd na pisemny wniosek powoda może zobowiązać pozwanego do wyjawienia posiadanego przez siebie środka dowodowego. Warunkiem skorzystania z tego mechanizmu jest uprawdopodobnienie swojego roszczenia we wniosku.Wyjawienie środka dowodowego
Sąd, na pisemny wniosek powoda, może zobowiązać pozwanego do wyjawienia posiadanego przez niego środka dowodowego. Warunkiem skorzystania z tego mechanizmu jest uprawdopodobnienie swojego roszczenia we wniosku. Co ciekawe, zobowiązanie to może dotyczyć również osoby trzeciej lub organu ochrony konkurencji, np. UOKIK. (zob. art. 17 Ustawy).Domniemanie szkody
Ustawa przewiduje domniemanie powstania szkody przez sam fakt złamania prawa ochrony konkurencji. Oznacza to, że powód nie będzie musiał udowadniać, że szkoda miała miejsce. Jednakże będzie musiał wykazać wysokość szkody, a co z tym idzie kwotę odszkodowania.Wydłużony termin przedawnienia
Zgodnie z Ustawą, termin przedawnienia roszczeń z tytułu naruszenia prawa konkurencji wynosi 5 lat. Warto podkreślić, że jego bieg zaczyna się nie w momencie powstania naruszenia, lecz w momencie zaprzestania dokonywania naruszeń (zob. art. 9 Ustawy). Oznacza to, że wierzycielowi przysługiwać będzie relatywnie długi okres na dochodzenie swojego roszczenia.Porada praktyczna
Ustawa dotyczy głównie podmiotów poszkodowanych nadmiernym obciążeniem z tytułu naruszenia prawa ochrony konkurencji. Poszkodowani powinni zainteresować się zmianami, gdyż, jeżeli naruszenia miały miejsce po wejściu w życie nowych przepisów, to przysługują im preferencyjne metody dochodzenia roszczeń.Podsumowanie
Nowe tryby dochodzenia roszczeń z tytułu naruszenia prawa konkurencji mogą być wykorzystywane w stosunku do przypadków naruszeń, które miały miejsce już po wejściu w życie Ustawy. Warto podkreślić, że opisane wyżej przepisy, istotnie zwiększają prawa poszkodowanych oraz dają im szeroki wachlarz możliwości do egzekwowania należności powstałych poprzez nadmierne obciążenie.Podstawa:
- Ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji (Dz.U. z 2017 r., poz. 1132).
